Na najważniejszych arenach w postaci głównego parkietu i NewConnect posucha, a poziom gry w relacji do zagranicznej konkurencji jest oceniany dość nisko. Polski rynek kapitałowy próbuje się zatem systemowo rozwijać przez szkółki dla młodzieży w postaci inkubatorów, akceleratorów i inicjatyw startupowych. Jest to ważne dla budowy ekosystemu, ale efekty są na razie mizerne. Dlatego inicjatywa Giełdy Papierów Wartościowych budowy platformy do emitowania i handlu cyfrowymi aktywami może być przełomowa i wynieść Polskę na finansową mapę świata.

W ekstraklasie rynku kapitałowego grają spółki notowane na głównym parkiecie giełdowym. Korzystając z ekspozycji przed fanami i dziennikarzami, deklarują zasady fair play i obiecują ambitną taktykę. Nie wszyscy jednak dbają o dobre relacje z kibicami, zdarzają się ustawione mecze, a niektórzy zawodnicy ewidentnie opuszczają sporo treningów. Niezależnie od poziomu rozgrywki zawsze zarabia właściciel boiska – Giełda Papierów Wartościowych, która jednocześnie jest najważniejszym z organizatorów rozgrywek.

Metaforę boiska w opisywaniu rynków handlu przejąłem od mojego mentora i wspólnika, Marka Kurto. Jest szczególnie trafna w przypadku rynku publicznego, bo ten w Polsce, podobnie jak ekstraklasa piłkarska w relacji do zachodnich sąsiadów wypada przeciętnie. Ponadprzęciętnie natomiast oceniam nowe plany strategiczne Giełdy.

Private Market to robocza nazwa pakietu inicjatyw GPW, która ma doprowadzić do stworzeniu ekosystemu inwestowania w aktywa cyfrowe (digital assets). W pierwszym etapie ma powstać specjalna platforma handlu, która jest krokiem w kierunku zagospodarowania branży startupów, a mówiąc bardziej precyzyjnie prywatnych spółek we wczesnych fazach rozwoju o dużym potencjale wzrostu.

Taka spółka będzie mogła skorzystać z programu mentoringowego, następnie jej jednostki udziałowe zostaną stokenizowane i w formie oferty prywatnej lub kampanii crowdinvesting zaoferowane inwestorom. GPW deklaruje także utworzenie rynku wtórnego obrotu tymi aktywami.

Tokenizacja – proces zamiany aktywa lub prawa majątkowego na transferowalny, cyfrowy nośnik wartości tzw. token, poprzez wykorzystanie inteligentnych kontraktów (smart contract) przy użyciu technologii blockchain. Proces ten polega na cyfryzacji umowy, prawa majątkowego, udziału itp. i zachowaniu informacji o nim oraz jego właścicielu w zabezpieczonej kryptograficznie rozproszonej infrastrukturze technologicznej. Mniej zaawansowanym procesem o podobnym efekcie jest dematerializacja dokumentów akcji i przypisywanie ich stanu do rachunku maklerskiego w formie zapisu cyfrowego.

W kolejnych etapach GPW chciałaby udostępniać kolejne klasy aktywów, nie tylko akcje i obligacje, ale także towary i inne. Komentowałem już, że Giełda nie pierwszy raz zapowiada plany zagospodarowania rynku prywatnego, stworzenia platformy crowdinvesting, a dodatkowo mówi o tokenizacji oraz wytworzeniu całej infrastruktury przy wykorzystaniu technologii blockchain. Brzmi to jak marketingowy claim w konkursie startupowym, a nie jak strategia rozwoju wiodącej instytucji finansowej w naszym regionie Europy. Moim zdaniem należy jednak zacząć poważnie traktować te deklaracje i po cichu im kibicować.

Prezentacja strategii Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie SA dla inwestorów

W obliczu marazmu na rynku ofert publicznych z debiutem, spadającego zainteresowania handlem wśród inwestorów indywidualnych i ogólną niską świadomością możliwości aktywnego lokowania oszczędności, Giełda jest zmuszona do wyznaczania nowych planów rozwoju. Ma ograniczone szanse na istotny wzrost przychodów z obecnej działalności, a ewentualne obniżenie kosztów ma niewielkie szanse. Zatem inwestycja w nowoczesne technologie jest naturalnym krokiem. Inicjatywa Private Market GPW polega na stworzeniu infrastruktury, która ma potencjał strategicznej zmiany z „właściciela ryneczku handlu” do zarządcy międzynarodowego ekosystemu handlu nowymi klasami aktywów. Dla właścicieli samej GPW, czyli Skarbu Państwa i inwestorów, jest to znakomita wiadomość. W praktyce będzie to szansa na przeskok w rozwoju o kilka poziomów dla całego rynku finansowania przedsiębiorstw.

„Inwestycja w Private Market to nie jest inwestycja w blockchain, tylko w niezagospodarowany do tej pory rynek (prywatny), w pierwszej kolejności startupy w formie prawnej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, a potem też towary. Pierwsze transakcje na nowej platformie powinny się odbyć w pierwszym kwartale 2020 roku” – Monika Hałupczak, GPW

Takiego przedsięwzięcia finansowo, kompetencyjnie, sprzedażowo, ani pod kątem budowy wiarygodności nie zrealizuje fintechowy startup, nawet ze wsparciem banku. Inicjatywa strategiczna tego typu w mojej ocenie może zostać zrealizowana wyłącznie przez tak ważną instytucję jaką jest GPW. Zaangażować się w ten proces powinny też instytucje państwowe, zarówno Polski Fundusz Rozwoju mający największy wpływ na rynek prywatny, Komisja Nadzoru Finansowego dopuszczająca nowe klasy aktywów i tryby ich proponowania inwestorom oraz organy ustawodawcze. Potencjał korzyści jest jednak bardzo duży i obejmuje między innymi:

  • wykorzystanie istniejącego kapitału intelektualnego w zakresie blockchain, fintech na rzecz polskiej myśli technologicznej,
  • przeciwdziałanie zmianom jurysdykcji przez najbardziej innowacyjne polskie startupy,
  • zmiany legislacyjne tworzące z Polski jurysdykcję przyjazną aktywom cyfrowym (także jeśli będą obwarowane zasadmi AML i KYC, spełnianymi wyłącznie przy współpracy z platformą GPW),
  • przyciąganie nowych typów inwestorów, dzięki stosowaniu nowoczesnych, bezpiecznych i przyjaznych technologii,
  • wypracowanie i promocja standardów relacji inwestorskich w segmencie nowych klas aktywów;
  • podpięcie się do istniejących, ogromnych strumieni pieniędzy krążących na międzynarodowym rynku wymiany aktywów cyfrowych,
  • wykształcenie kadr łączących kompetencje finansowe, technologiczne i biznesowe,
  • stymulację prywatnego rynku kapitałowego.

Ekosystem Private Market jest wizualizowany tak, jak gdyby GPW była właścicielem i organizatorem wszystkich procesów na nim zachodzących. W praktyce byłoby to mało prawdopodobne i niezbyt sensowne, ale krytyczne elementy jego funkcjonowania rzeczywiście powinny być prowadzone na bezpiecznej i wiarygodnej infrastrukturze. Mam na myśli zwłaszcza proces weryfikacji emitenta aktywów, procedurę tokenizacji aktywów, zasady prowadzenia fundraisingu i organizację rynku wtórnego. Wbrew pozorom, ta wiedza jest bezproblemowo dostępna dla krajowych instytucji finansowych.

Prezentacja GPW Private Market podczas Fintech Digital Congress

Podsumowując, GPW opisuje inicjatywę strategiczną Private Market w sposób lakoniczny, jednocześnie nie mogąc unikać adekwatnej, ale powszechnie nieznanej nomenklatury która może być niezrozumiała. Plan jest ambitny i śmiały przez co napotyka niedowierzanie, ale tylko takie działanie pozwoli nadrobić dystans do zagranicznej konkurencji. Giełda planuje zbudować stadion nowej generacji i organizować na nim międzynarodowe rozgrywki, które mają potencjał przyciągnąć ogromne rzesze kibiców. Co ważne, piłkarze, trenerzy i sponsorzy już są po rozgrzewce gotowi do gry. Wszyscy czekają na organizatora rozgrywek, który musi przekonać komisję sędziowską i wbić łopatę pod budowę. Nadal jest szansa, że rolę tę wypełni kluczowa instytucja finansowa w Polsce.

***

W mojej ocenie Prezes Dietl chce wprowadzić GPW w nowoczesność, stawiając na wybór najnowszych technologii i dostosowując strategię do obecnych wymagań międzynarodowych rynków finansowych. Ma szansę zagospodarować niewykorzystany potencjał instytucjonalny i kompetencyjny Giełdy do stworzenia nowego obszaru działalności o potencjale globalnym. Nastąpi to w wielu etapach i z pewnością napotka na liczne opory, ale chciałbym być świadkiem takich wysiłków jako osoba zaangażowana w rozwój polskiego rynku kapitałowego i inwestor giełdowy.

[easy-tweet tweet=”Tokenizacja – proces zamiany aktywa lub prawa majątkowego na transferowalny, cyfrowy nośnik wartości tzw. token, poprzez wykorzystanie inteligentnych kontraktów (smart contract) przy użyciu technologii blockchain.  Proces ten polega na cyfryzacji umowy, prawa majątkowego, udziału itp. i zachowaniu informacji o nim oraz jego właścicielowi w zabezpieczonej kryptograficznie rozproszonej infrastrukturze technologicznej.” via=”no” usehashtags=”no”]

Inicjatywa Private Market GPW polega na stworzeniu infrastruktury, która ma potencjał strategicznej zmiany z „właściciela ryneczku handlu” do zarządcy międzynarodowego ekosystemu handlu nowymi klasami aktywów.

Tokenizację aktywów i handel nimi na dużą skalę na wiarygodnych zasadach mógłby zorganizować instytucjonalny uczestnik rynku finansowego. W Polsce jedyny taki podmiot to GPW.

GPW Private Market nie tylko wprowadza krajowy rynek kapitałowy w nowoczesność, ale dodatkowo wpływa na ekosystem startupowy, może zatrzymać migrację talentów i myśli technologicznej.